Tóm tắt
Mục tiêu: Mục tiêu nghiên cứu là mô tả thực trạng tự chăm sóc của người bệnh đái tháo đường típ 2 tại cộng đồng tỉnh Nam Định năm 2024 và xác định một số yếu tố liên quan đến hành vi tự chăm sóc của họ.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 300 người bệnh đái tháo đường típ 2. Sử dụng phương pháp chọn mẫu chủ đích tại 3 xã (xã Giao Hải, xã Nam Vân, Thị trấn Mỹ Lộc) của tỉnh Nam Định, thời gian lấy số liệu từ tháng 6 đến tháng 8 năm 2024. Sau đó chọn thuận tiện người bệnh đái tháo đường típ 2 tại 3 xã cho đến khi đủ số mẫu. Kết quả tự chăm sóc tốt khi tổng số điểm đạt (6,1 – 7,0); tự chăm sóc khá với tổng điểm đạt (4,1 – 6,0); tự chăm sóc trung bình đạt (2,1 – 4,0); tự chăm sóc kém đạt (0 – 2,0). Các dữ liệu được phân tích, xử lí bằng phần mềm STATA 18 với mức ý nghĩa thống kê p < 0,05.
Kết quả: Tổng điểm trung bình của các hoạt động tự chăm sóc theo SDSCA của người bệnh đái tháo đường típ 2 là 3,1 ± 1,0, xếp loại ở mức trung bình. Các hoạt động tự chăm sóc như chế độ ăn, hoạt động thể lực, và tuân thủ dùng thuốc đều đạt điểm trung bình, trong khi chăm sóc bàn chân và kiểm tra đường huyết có điểm kém, lần lượt là 1,7 ± 1,5 và 0,3 ± 1,1. Kết quả này cho thấy đối tượng nghiên cứu có mức độ tự chăm sóc khác nhau, với các hoạt động liên quan đến đường huyết và chăm sóc bàn chân ở mức kém. Tổng điểm trung của các yếu tố liên quan đến khả năng tự chăm sóc theo SDSCA cho thấy nam giới có khả năng tự chăm sóc cao hơn nữ giới với điểm trung bình là 3.3 so với 3.0, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p = 0.013). Kết quả này cho thấy giới tính là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tự chăm sóc sức khoẻ của người bệnh đái tháo đường.
Kết luận: Cần tăng cường các chương trình giáo dục sức khoẻ và hỗ trợ từ cộng đồng để người bệnh hiểu rõ hơn về sự nguy hiểm của bệnh đái tháo đường típ 2.
Từ khóa
Tài liệu tham khảo
Bộ Y tế. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị đái tháo đường típ II. Ban hành kèm theo. Quyết định số 5481/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm 2020 của Bộ Y tế. 2020.
IDF Diabetes Atlas: Global estimates of diabetes prevalence for 2017 and projection for 2045.
Lê VH, Trần TTH. Thực trạng kiến thức và thực hành tự chăm sóc của người bệnh đái tháo đường type 2 điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Xây dựng thời kỳ covid 19. Tạp chí Khoa học Điều dưỡng, Tập 4 Số 3 (2021). DOI: 10.54436/jns.2021.3.352.
International Diabetes Federation. IDF diabetes atlas 8th ed, Edition, p.1-150.
Vũ Thị Hương Nhài. Thay đổi kiến thức tự chăm sóc của người bệnh đái tháo đườngtuýp II điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Nội tiết Tỉnh Yên Bái sau can thiệp giáo dục năm 2018 [Luận văn thạc sỹ điều dưỡng] Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định. 2018.
Emire, M. S., et al. Self-care practice and its associated factors among diabetic patients attending public hospitals in Gurage zone southwest, Ethiopia. PLoS One. 2022, 17(9), p. e0271680. . doi: 10.1371/journal.pone.0271680.
Letta, S., et al. Self-care practices and correlates among patients with type 2 diabetes in Eastern Ethiopia: A hospital-based cross-sectional study. SAGE Open Med. 2022, 10, p. 20503121221107337. doi: 10.1177/20503121221107337.
Alhaiti, A. H., et al. Adherence of Type 2 Diabetic Patients to Self-Care Activity: Tertiary Care Setting in Saudi Arabia. J Diabetes Res. 2020, p. 4817637. doi: 10.1155/2020/4817637.
Mi, Nguyễn Thị Kiều, Lê Hồ Thị Quỳnh Anh, Nguyễn, and Tâm, Minh. Khảo sát hành vi tự chăm sóc của bệnh nhân đái tháo đường type 2 tại một số xã, phường, tỉnh Thừa Thiên Huế. Tạp chí Y Dược học-Trường Đại học Y Dược Huế. 2017. 7(3), pp. 56-62.
Karthik, R. C., et al. Self-care practices among type II diabetics in rural area of Kancheepuram district, Tamil Nadu. J Family Med Prim Care. 2020. 9(6), pp. 2912-2918. doi: 10.4103/jfmpc.jfmpc_356_20.
Tú, Trần Cẩm, Tường, Phạm Duy, and Trang, Nguyễn Thị Huyền. Thực trạng tuân thủ điều trị của người bệnh đái tháo đường týp 2 điều trị ngoại trú tại bệnh viện Bưu Điện năm 2019. Tạp chí Y học Dự phòng. 2020, 30(6), pp. 27-34.
Đinh Thanh Hương. Thực trạng tự chăm sóc của người bệnh đái tháo đường típ 2 điều trị ngoại trú và một số yếu tố liên quan tại bệnh viện Đại Học Y Hà Nội năm 2023. Tạp chí Y học Việt Nam. Tập 537 Số 1 (2024). DOI: https://doi.org/10.51298/vmj.v537i1.9003
Liên, Dương Mộng. Khả năng tự chăm sóc và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 tại phòng khám Bệnh viện Quân Dân Y Sóc Trăng năm 2020 - 2021 [Luận văn thạc sĩ Điều dưỡng]. Trường Đại học Thăng Long. 2022.
Hiền, Lâm Tấn. Khả năng tự chăm sóc và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 tại phòng khám Bệnh viện Đa khoa Quảng Bình năm 2020 - 2021 [Luận văn thạc sĩ Điều dưỡng]. Trường Đại học Thăng Long. 2020.
Mayfield, J. A., et al. Preventive foot care in people with diabetes. Diabetes Care. 21(12), pp. 2161-77. 1998.
Krass, I., Schieback, P., and Dhippayom, T. Adherence to diabetes medication: a systematic review. Diabet Med. 2015. 32(6), pp. 725-37. doi: 10.1111/dme.12651.
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại 4.0 International Giấy phép .
Bản quyền (c) 2024 Tạp chí Khoa học Điều dưỡng